Page 23 - Kutch Gurjari September 2014
P. 23
L$ÃR> NyS>®fu JJJJJJJJJJJJJJJJJ kàV¡$çbf - 2014
23
23
d¡fW$_y„ Ars ârkÙ A_¡ dlÒh`|Z® JJJJJJJJJJJJJJJJJ (d¡fW$ N¡T¡fuef hp¡ëdyd Qpf) Al] hp„v$fpAp¡
smph A¡V$g¡ k|fS> Ly„$X$. Å¡ L¡$ lh¡ A¡ k„`|Z® fus¡ k|fS> Ly„$X$ dp¡V$p âdpZdp„ lsp A¡V$g¡ A„N°¡Å¡ s¡_¡ d„L$u V¦$L$
kyL$pC Q|¼ey„ R>¡. `Z s¡_y„ Np¥fhipmu Arss `Z L$l¡sp.
ApS>¡ rhQpfhp dpV¡$ rhhi L$f¡ R>¡ L¡$ Ap`Z¡ _pfpeZ ir_òfp, dp„X$hu _p¥kv$u õdpqfL$p 1992 AÞS>d¡ k_¡
rhL$pk sfa S>C füp R>uA¡ L¡$ rh_pi sfa. 1855dp„ A„N°¡Å¡A¡ s¡_¡ _Nf`prgL$p_¡ kyâs
k|fS> Ly„$X$_p¡ Crslpk Ap`Z¡ ÓZ cpNdp„ L$fu v$u^¡g. b©lõ`su v$¡h d„qv$f_u qv$hpg `f
S>e hl S>e[Þ_Ðednd `fd: rihd.
rhc¼s L$fu iL$uA¡ R>uA¡. 28-5-1958_p A¡L$ rigpg¡M gpN¡g R>¡
2) dlpcpfs L$pg : dlpcpfs
1) âpf„rcL$ A\hp fpdpeZ L$prg_. L$pgdp„ Ap õ\m bp„X$hu h__p _pd\u ârkÙ S>¡dp„ _pfu smphdp„ õ_p__p¡ kde A_¡ r_ed
2) dÝe A\hp dlpcpfs L$prg_. lsy„. dlpcpfsdp„ S>Zpìep A_ykpf vy$hp®kp gM¡g R>¡ A_¡ s¡_p `f _Nf`prgL$p AÝen_p
3) A„N°¡Æ kde\u ApS> ky^u. dyr_A¡ Ly„$rs_¡ A¡L$ d„Ó Ap`u_¡ L$l¡g L¡$ Ap d„Ó ê$`dp„ `„qX$s Np¡`u_p\ tklp_y„ _pd gM¡g R>¡.
1) fpdpeZ L$prg_ : Ap kdedp„ Üpfp S>¡ v$¡hsp_y„ Aplhp_ L$fi¡ sp¡ s¡ D`[õ\s Ap õ\m¡ Mp¡v$L$pd L$fsp„ A¡L$ kde¡ cNhp_ byÙ
d¡fW$_u hpõsyL$gp_p AØcys rhÜp_ A¡hp \C Aprij Ap`i¡. A¡L$hpf L„y$rs `p¡sp_p A_¡ MSy>fplp¡_p L$pm_u d|rs®Ap¡ A_¡ Ahi¡j
fpnkp¡_p rhðL$dp® L$peÞv$s_u fpS>^p_u `qfhpf krls Ly$ê$ âv$¡i_p c°dZ L$pmdp„ _uL$m¡g lsp A¡V$g¡ Ap bpbs `yfpsp[ÒhL$
dlpfpô²$ lsu. s¡_p¡ dl¡g `yfpZu L$p¡shpgu `f s`pk_p¡ rhje b_¡ R>¡. Al] `l¡gp„ lp\u, KV$,
k|fS> Ly„$X$ `pk¡ Aphu.
lsp¡. Qpf¡ bpSy> KQu MpC lsu S>¡_¡ lh¡ bÞv$L$ k|fS> Ly„$X$_u drldp_¡ Å¡C_¡, kp„cmu_¡ Op¡X$p hN¡f¡_u bÅf `Z gpNsu lsu.
L$l¡hpdp„ Aph¡ R>¡. deÞv$s_u `yÓu d„v$p¡v$fu Al] A¡L$ kde¡ iuMp¡_p ^d®Nyfy _p_L$
d„Ó_u `funp\u k|e®v$¡h_¡ Aplhp_ L$f¡g.
kyrirns, õhçe, kyiug, ky„v$f, fpS>_urso v$¡h_p `yÓ îuQ„v$ `Z `^pf¡gp. s¡d_p fl¡hp_p
k|e®v$¡h¡ âNV$ \C_¡ s¡_¡ `yÓhsu \hp_p
A_¡ i÷o lsu. b„_¡ r`sp `yÓuA¡ d¡fW$_u õ\m_¡ k_¡ 1937dp„ A¡L$ Nyfy Üpfp A¡
Aprihp®v$ Apàep. Ap Aprihp®v$\u S> L$Z®_p
gNcN Qpf¡ bpSy> smph b_ph¡g. ê$`\u ârkqÙ dmu. A¡V$g¡ S> L$Z®_¡ k|fS> Ly„$X$ õ\pr`s L$f¡gp. S>¡ ApS>¡ smph_p _¥F>Ðe
A¡ kde¡ d¡fW$_u Qpf¡ bpSy> h_ lsy„. Ap sfa rhi¡j gpNZu lsu A_¡ rhi¡j DÐkhp¡ M|Zpdp„ [õ\s R>¡. Al] A_¡L$ ÷uAp¡ ksu \e¡g
h_dp„ A_¡L$ s`õhuAp¡ s`õep L$fsp lsp. `f Al] Aphu L$Z® kyep£`pk_p A_¡ v$p_ R>¡.
h__p A¡ õ\p_ `f A¡L$ smph Ly„$X$ lsy„. iyÙ L$fsp¡ lsp¡. buÅ fpÅ-dlpfpÅ, kp^y-k„s îu op_p¢v$¡hu_y„ ksu d„qv$f ApS>¡ `Z îÙp_y„
hpsphfZ, s`õ\gu, h¥qv$L$ F>QpAp¡_u õhf A_¡ F>rjdyr_Ap¡ `Z Aphsp S>sp lsp. L¡$ÞÖ b_¡g R>¡. s¡_u `pk¡ A_¡L$ d„qv$fp¡ b_¡g R>¡.
gl¡fp¡\u sf„Nus h_ d„X$g, S>„Ng_u S>X$ubyË$udp„ dlpcpfs_p rh_piL$ eyÙ `R>u Ap L$pm_p õdip_OpV$ `Z b_¡g R>¡. Al] fl¡gp A¡L$
k|e®_p qL$fZ A¡ S>g õsp¡Ó_p¡ âcph lsp¡, AOp¡fu kp^y ¾$p„rs_u rQÞNpfu kmNph¡ fpMsp¡
kdedp„ Mp¡hpC S>hp `pd¡g.
A¡V$g¡ ky^u L¡$ Ap Ly„$X$_p S>g\u QpdX$u_p fp¡N lsp¡. Ap AÅÎey„ õ\m Ahphfy„ lsy„.
3) A„N°¡Æ L$pm : k|fS> Ly„$X$_p
kpÅ \C S>sp lsp. k|e®v$¡h_¡ v$pv$ v$¡hu `X¡$ L¡$ ¾$p„rsL$pfuAp¡_u b¡W$L$p¡ `Z ep¡Åsu lsu.
hs®dp__p¡ âpf„c bpbp d_p¡lf_p\\u \pe R>¡.
Ly$›$ S>¡hp ce„L$f fp¡Np¡_¡ W$uL$ L$fhp dpV¡$ k|e®v$¡h d¡fW$_p â\d d¡ef Aê$Z S>¥__p kdedp„
k|fS> Ly„$X$_u A¡L$ bpSy> dlp_ s`õhu k„s bpbp
Apcpfu lsp A_¡ A¡V$g¡ S> Ap _pd k|e® Ly„$X$\u d_p¡lf_p\ fl¡sp lsp. s¡Ap¡ kyau k„s Ap Ly„$X$_¡ cfhp_u `|fu s¥epfu \C Q|L$u lsu.
rh¿eps R>¡. ipl`uf_p kdL$pgu_ lsp. ipl`uf `p¡sp_u `f„sy d¡fW$_p L¡$V$gpL$ âbyÙ _pNqfL$p¡_p rhfp¡^_p
rhhõhp_pqv$ v$¡híe v$¡h v$¡hp¡ qv$hpL$f: s`õep_p¡ âcph bsphhp bpbp `pk¡ Aph¡g. L$pfZ¡ Ap ep¡S>_p i¼e b_u _ iL¡$g. Ap
^ÞhÞsqfìep®r^ lsp® v$v¹¹y$ Ly$›$ rh_piL$: bpbp qv$hpg `pk¡ b¡ku v$psZ L$fsp lsp. L$pe®dp„ k_ps_ ^d® frnZu kcp, îu rhóÏv$Ñ
k|e® cNhp__p r_hpk L¡$ âcph dp_u_¡ ipl`uf_¡ Å¡C bpbpA¡ L$üy„, Aphu ÅAp¡ A¡V$g¡ L¡$ âL$pir_r^ idp® A¡X$hp¡L¡$V$ hN¡f¡_p¡
d„v$p¡v$fuA¡ õ\m¡ `pL$p smph r_dp®Z L$fu_¡ rih qv$hpg `uf kpl¡b_u ApN¡hp_u L$fhp_u R>¡ klep¡N fl¡g.
d„qv$f_u õ\p`_p L$f¡g. s¡_y„ hpõsy rië` 1962\u `l¡gp„ `pZu\u `yf¡`yfp¡ cfpe¡g
A_¡ qv$hpg `f Ap hps Ådu Ne¡g.
rbg¡ðf_p\ d„qv$f S>¡hy„ R>¡. A¡V$g¡ ApS>¡ `Z Ap k|fS>Ly„$X$dp„ il¡f_p A_¡L$ ârsr›$s _pNqfL$
Ap bpbp `pk¡ gNcN 300 hj® `|h£
s¡_¡ d„v$p¡v$fu_y„ d„qv$f sfuL¡$ L$l¡hpdp„ Aph¡ R>¡. r_erds _p¥L$prhlpf dpV¡$ Aphsp lsp. A¡ kde¡
gphX$ NT (dhp_p `pk¡)_p ârkÙ i¡W$ L¡$
S>_î©rsAp¡ AÞhe¡ dlpÐdp ANõÐe¡ _p¥L$prhlpf_y„ cpXy„$ dpÓ `ÃQuk `¥kp lsy„.
S>¡Ap¡ ipk__p MÅ_Qu gpgp S>hplfdg
Apqv$Ðe hCd ÷p¡s_u rkqÙ Al] âpàs L$f¡g. (L$p¡C k|fS>dg bsph¡ R>¡) `p¡sp_p Ly$›$ fp¡N_p¡ Ðepfbpv$ Ap Ly„$X$dp„ L$dg DNhp gpÁep.
fphZ\u ìer\s \e¡g cNhp_ fpd_¡ ANõÐe CgpS> `|R>ep¡. bpbpA¡ `uhp A_¡ õ_p_ dpV¡$ L¡$V$gpL$ kde bpv$ S>gL„y$cuA¡ `p¡sp_y„
dyr_A¡ Ap iÓy rh_piL$ Apqv$Ðd õÓp¡s_u qv$np k|fS> Ly„$X$_p S>g_p¡ âep¡N bspìep¡. L¡$V$gpL$ kpd°pÄe õ\pr`s L$fu gu^y„. Ap `Z `R>u s¡
Ap`u_¡ fphZ_p¡ A„s L$f¡g. qv$hkp¡dp„ gpgp bfpbf \C Nep. k_¡ A¡L$v$d kyL$pC Ney„. c|-dpqaApAp¡_u _S>f\u
Ap rhjedp„ L$l¡hpdp„ Aph¡g R>¡ L¡$, 1700 (L$v$pQ 1714)dp„ gpgpA¡ Ap bQu S>hy„ s¡_y„ kp¥cpÁe lsy„. L¡$V$gpL$ kde bpv$
Apqv$Ðdl„e `yÎe„ kh® iÓy rh_piL$d, s¡_y„ d|ëe R> Afb ê$r`ep_y„ bsphpey„ lsy„.
smph_p rhõspf_¡ afu rS>Zp£Ùpf L$fpìep¡.