Page 19 - Kutch Gurjari - October 2022
P. 19
19
A¡L$ kde¡ `pfkuAp¡ A_¡ kplrkL$
cprV$epAp¡A¡ hkph¡gp dy„bC_p kdN° dgbpf _fudp_ `p¡CÞV$_u
rlg_y„ hprj®L$ cpXy„$ ê$r`ep 130 lsy„ Ðepf¡ A¡
S>dp_p¡ lsp¡ Äepf¡ dy„bCdp„ Cfp¡T rk_¡dp A_¡ `pm `f\u...
QQ®N¡V$ õV¡$i__p rhõspf ky^u kdyÖ O|Ohsp¡ kp¥S>Þe : âv$u`cpC `fdpf
lsp¡, Sy>ly rhg¡`pg¡® X¡$hg`d¡ÞV$ õL$uddp„ ê$r`ep
v$k lÅf MQ}_¡ b„Ngp¡ b_phu iL$psp¡ A_¡ Ap`Z¡ h„rQs flu Ås. sp¡ A¡L$gp ipl AV$L$^pfuAp¡ `pk¡ A¡_p L$fsp„
\p¡X$pL$ kp¡ ê$r`ep_p cpX¡$ ApMy„ dgbpf rlg cpX¡$ "_pdv$pf ApNpMp_¡' dy„bCdp„ kp¥ A_¡L$NZp ap¡_ R>¡. dy„bCdp„ 1873 `l¡gp„
fpMu iL$psy„. d|gQ„v$ hdp®A¡ h¡frhM¡f `X¡$gp¡ â\dhpf Op¡X$p_u f¡k A_¡ Op¡X$pDR¡>f_u hpl_ sfuL¡$ `pgMu A_¡ bmv$ NpX$u_p¡ D`ep¡N
dy„bC _Nfu_p¡ Crslpk A¡L$ M„sugp k„ip¡^L$_u âZprgL$p iê$ L$fu. Myv$ dp¡fpfÆ v¡$kpC A¡L$ \sp¡. `pfkuAp¡ `pgMu b_phhpdp„ A¡¼k`V®$
S>l¡ds s\p _S>f\u c¡Np¡ L$fu_¡ v$mv$pf hpf dlpgÿdu f¡kL$p¡k® `f Op¡X$v$p¡X$ Å¡hp Nep lsp. "`pgMuhpmp' AV$L$ Ap ìehkpe¡ S>
`yõsL$ê$`¡ âNV$ L$ep¡®: "_fudp_ `p¡CÞV$_u `pm lsp. Å¡L¡$, kpeÞk ra¼i__p b¡spS> bpv$ipl A`phu. 1873dp„ Op¡X$pNpX$u Aphu. hukdu
`f\u.' ApS>¡ Äepf¡ dy„bC_p NyS>fpsuAp¡_¡ A¡Q. Æ. h¡ëk 1930_p v$peL$pdp„ dy„bC_u kv$udp„ dp¡V$fNpX$uAp¡ Aphu. 1901dp„
dlpfpô²_p L¡$V$gpL$ fpS>L$pfZuAp¡ k¡L$ÞX$ ¼gpk dygpL$ps¡ Apìep Ðepf¡ dp¡fpfÆcpC Apd„ÓZ S>di¡v$Æ spsp dy„bC_p S> _l], cpfs_p
rkrV$T_ b_phu füp R>¡ A_¡ D`_Nf_p ip_ lp¡hp R>sp„ A¡d_¡ dmhp Nep _lp¡sp A_¡ L$rh kp¥â\d L$pfdprgL$ bÞep. 1945-46_p
kdu "bpmcpfsu' S>¡hu rhÛpk„õ\p_p NyS>fpsu b. L$. W$pL$p¡f Apd„ÓZ õhuL$pfu_¡ h¡ëk_¡ dýep Afkpdp„ rhg¡`pfg¡_p `ròd¡ Mpfp `pZu A_¡
kpC_ bp¡X®$ `f L$pmp¡ L|$QX$p¡ a¡fhhpdp„ `pihu lsp. ¼épf¡L$ ^fsuL„$`\u ^°|Æ EW$sp Ap L$pv$hhpmu, MpX$pV¡$L$fphpmu hNX$p_u S>Áep lsu.
Ap_„v$ dpZu füp R>¡ Ðepf¡ v$f¡L$ NyS>fpsuA¡ dlp_Nf_¡ c|õsfip÷uAp¡_u _S>f¡ Å¡hp\u 1960-61dp„ rhóÏcpC v¡$kpC A_¡
ÅZhy„ Å¡CA¡ L¡$ Ap dy„bC iy„ QuS> R¡> A_¡ Mbf `X¡$ L¡$ dy„bC_u ^fsu_p `¡V$pmdp„ A¡L$ kde¡ h¥Ly„$W$cpC dl¡sp_¡ âsp`¡ "Sy>ly rhg¡`pg¡®
dy„bC_¡ b_phhpdp„ kv$uAp¡\u NyS>fpsuAp¡A¡ ÄhpmpdyMu `h®s lsp¡ A_¡ s¡_p Ahi¡jp¡ X¡$hg`d¡ÞV$ õL$ud' (Juhu Scheme) s¥epf
L¡$V$gp¡ N„Åhf apmp¡ Apàep¡ R>¡. S>¡ S>dp_pdp„ c|Nc®dp„ c„X$pfpe¡gp `X$ép R>¡. `pjpZeyNdp„ \C. iê$dp„ `p„Qkp¡ ê$r`ep cfhp_p, `R>u làs¡
dfpW$pAp¡ g|„V$_p Cfpv$p\u dy„bC `f QX$pC L$fsp dy„bC V$p`yAp¡_y„ õhê$` ^fphsy„ _lp¡sy„ `Z làs¡. Ap Npmp v$fçep_ A¡L$ b„Ngp¡ ê$r`ep v$k
Ðepf¡ A„N°¡S> kfL$pf dy„bC_p d|m hs_u cpfs_u d¡C_ g¸ÞX$ kp\¡ Å¡X$pe¡gp A¡L$ cpNê$`¡ lÅfdp„ b_u S>sp¡. A¡ S> b„Ngp_u tL$ds ApS>¡
NyS>fpsuAp¡_u dv$v$ g¡su lsu. L$p¡mu, A¸ÞÁgp¡ A[õsÒh ^fphsy„ lsy„. S>hpmpdyMu apV$sp„ ^ud¡ L$fp¡X$p¡dp„ bp¡gpsu \C NC R>¡.
IrX$eÞk A_¡ NyS>fpsuAp¡ Ap V$p`y_p Apf„rcL$ ^ud¡ A¡ S>du_cpN_p kps V$p`yAp¡ b_u Nep. dgbpf rlg_u V¡$L$fu `f Np¡hpmp¡ Y$p¡f
hs_u lsp. NyS>fps_p kp¡g„L$u fpÅ cudv¡$h¡ C. `pjpZeyNdp„ S>¡ lr\epfp¡ A_¡ kp^_p¡ Ðepf_p Qfphhp S>sp. _uQ¡ Esfu_¡ A¡L$ smph `f Y$p¡fp¡
k. 1025dp„ dprl_p¡ âv¡$i Æsu _p_u dpZkp¡ hp`fsp s¡ b¸„L$-b¡ A_¡ AÞe `pZu `usp„. A¡ smph "Np¡hprgep V¸$ÞL$' _pd¡
fpS>^p_u õ\p`u Ðep„\u iê$ \sp¡ dy„bC_p¡ õ\mp¡A¡\u rS>ep¡gp¸rS>õV$p¡_¡ dmu Apìep R>¡. Ap¡mMpey„ A_¡ hukdu kv$udp„ smph `|fu_¡ A¡_p
Crslpk d|gQv$ hdp®A¡ Apàep¡ R>¡. fpÅ cudv¡$h C. k. 1728dp„ ApMp dgbpf rlg_y„ `f bNuQp bÞep. S>¡_¡ `pR>m\u _pd A`pey„
kp¡g„L$u kp\¡ Apby-_lfhpg_p fpS>`|sp¡ `Z hprj®L$ cpXy„$ L¡$hm ê$p. 130 (ê$r`ep A¡L$kp¡ "Ap¸NõV$ ¾$p[Þs d¡v$p_'. 1787dp„ dy„bCdp„
Apìep lsp. Ap fpS>`|sp¡A¡ AÐepf_p Óuk `|fp) lsy„. ApS>_u spfuM¡ Ap cph¡ `l¡gu `p¡õV$ Ap¸rak iê$ \C. `p¡õV$ dpõV$f_¡
ku.A¡k.V$u. õV¡$i_hpmp rhõspfdp„ Apby `h®s dgbpf rlgdp„ A¡L$ L$gpL$ dpV¡$ bp\ê$d `Z `Npf _lp¡sp¡ dmsp¡. `Ó dp¡L$ghp dpV¡$ S>¡ au
[õ\s A„bpÆ dpsp_u õ\p`_p L$fu. s¡Ap¡ "l¡ cpX¡$ _ dm¡. NyS>fpsu R>p`pAp¡dp„ dfZ_p¢^ Aphsu s¡_p `f S> Ap^pf fpMhp¡ `X$sp¡.
dlp A„bpv¡$hu dp' k„bp¡^_ L$fu_¡ `|Å L$fsp. R>p`hp_u â\p C. k. 1822dp„ õ\`pe¡gp 1822dp„ dgbpf rlg `f\u A¡L$ hpO
õ\pr_L$ Aprv$hpkuAp¡A¡ "dp A„bp dp'_y„ "dlp "dy„bC kdpQpf¡' iê$ L$fu. iê$_p„ huk¡L$ hj® Esfu_¡ Npdv¡$hu \C Np¡hprmep_p smphdp„
A„bp ApC'- L$ey¯ A_¡ dp A„bp ApC `f\u "dy„bC kdpQpf'dp„ ÷uAp¡_u dfZ_p¢^ `pZu `uhp Apìep¡ lp¡hp_p Dëg¡Mp¡ R>¡. hukdu
"dy„bC' bÞey„. R>p`hpdp„ Aphsu _lp¡su. Ap^yr_L$ dy„bC_p kv$u_p Apf„cdp„ spX$v¡$h Mps¡ A¡L$ hpO TpX$udp„
ApS>¡ "dfu_ gpCÞk' õV¡$i__u `|h®dp„ S>¡ rhL$pk_p¡ âpf„c 1661_u kpg\u \ep¡. A¡ Å¡hpdp„ Apìep¡ lsp¡. hpO_p Nep `R>u spX$v¡$h
kp¡_p`yf_y„ õdip_ R¡> s¡ A¡L$ S>dp_pdp„ v$rfep hj¡® `p¡Vy®$NuTp¡A¡ ApM¡ApMy„ dy„bC A„N°¡Å¡_¡ ap¡fS>¡V$ rlg_p Ap rhõspfdp„ NC kv$u_p
rL$_pf¡ NZpsy„. L$pm¾$d¡ v$rfep¡ `|fhpdp„ Apìep¡, v$l¡S>dp„ Ap`u v$u^y„. IÁg¡ÞX$_p¡ fpÅ Qpëk® buÅ¡ DÑfp^®dp„ Äep¡suÞÖ v$h¡, lfuÞÖ v$h¡ A_¡ spfL$
A_¡ ¼huÞk fp¡X$, f¡gh¡_p `pV$p s\p _¡spÆ `p¡Vy®$NuTp¡_p¡ S>dpC lsp¡. dl¡sp S>¡hp kpfõhsp¡ hõep.
kycpj fp¡X$_u `lp¡mpCAp¡ S>¡V$gu S>du_ Dd¡fpC. C. k. 1881-82dp„ dy„bCdp„ Ly$g 1664dp„ A„N°¡Å¡A¡ dy„bC `p¡sp_¡ lõsL$
gL$ugu s¡ hMs¡ `ep®hfZhpv$uAp¡ _lp¡sp. dmu_¡ 90 V¡$rgap¡_ ^pfL$p¡ lsp. 1951dp„ gu^y„ Ðepf¡ Ly$g hkrs 15,000_u lsu. ApS>¡
AÞe\p dy„bC_p Of¡Zp S>¡hp ¼huÞk _¡L$g¡k\u 29,300 dy„bCNfpAp¡ `pk¡ ap¡_ lsp. ApS>¡¡ A¡L$gp bp¡fuhgu_p ep¡Nu_Nf rhõspfdp„ A¡\u
L$ÃR> NyS>®fu A„L$ kp¥S>Þe : _V$hf L¡$ihgpg v$¡hL$fZ k„Ohu `qfhpf, gp¡M„X$hpgp-A„^¡fu (dp„X$hu)_u õd©rsdp„... Ap¸¼V$p¡bf - 2022
KutchGurjari.org