Page 5 - Kutch Gurjari December 2016
P. 5
L$ÃR> NyS>®fu mnmnmnmnmnmnmnmnmnmnmn qX$k¡çbf - 2016
5
_pspg. vy$r_epcfdp„ A¡_u S>bfS>õs mnmnmnmnmnmnmnmnmnmn kp¥_¡ _pspg_u DS>hZu_p gpc v$¡Mpep. A¡\u
d¡fu q¾$kdk...
d¡fu q¾$kdk...
d¡fu q¾$kdk...
d¡fu q¾$kdk...
DS>hZu \pe R>¡. vy$r_epdp„ kp¥\u h^y dp¡V$u d¡fu q¾$kdk... Ly$Vy„$bcph_p `Z ×Y$ \C. k„sp_p¡_¡ aV$ìep hNf
k„¿ep rÀõsuAp¡_u lp¡hp\u s\p s¡Ap¡ Ap Å¡Csu c¡V$ Ap`u A¡d_¡ Myi L$fhp_u â\p `X$u.
sl¡hpf A¡L$v$d N„Åhf õsf¡ d_phsp lp¡hp\u ✍ ✍ ✍ ✍ ✍ Ace L$p`qX$ep ^ud¡ ^ud¡ _pspg_p¡ DÑd A_¡ D`ep¡Nu fÅ
_pspg v$¡i, cpjp, ^d®_u kudpAp¡_¡ Ap¡m„Nu mnmnmnmnmnmnmnmnmnmn sfuL¡$ kh®Ó õhuL$pf \ep¡.
A¡L$ kh®ìep`u kpdpÞe DÐkh b_u Nep¡ R>¡. dy¿e fÅ_p¡, DS>hZu_p¡ qv$hk lsp¡. Cky_p¡ `R>u_p„ 100 hj®dp„ _hp„ cìe QQp£
cpfs krls_p L¡$V$gpL$ v$¡ip¡dp„ _pspg_¡ S>Þdqv$_ Ðepf¡ DS>hpsp¡ _lp¡sp¡. Qp¡\u kv$udp„ b„^pep„. Ad¡qfL$pdp„ _pspg_u `p¡suL$u `f„`fpAp¡
`fv$¡iu DÐkh NZphu A¡_u DS>hZu_p¡ QQ® kÑphpmpAp¡A¡ Cky_p S>Þdqv$__¡ fÅ Ecu \C. ×Y$ \C. A¡dp„ OZu S|>_u-_hu
ApR>p¡`psmp¡ rhfp¡^ `Z \sp¡ lp¡e R>¡. Å¡L¡$, sfuL¡$ DS>hhp_p¡ r_Z®e L$ep£. gp¡L$râe `f„`fpAp¡_y„ rdîZ ls„y. A¡dp„ Of-L$pdL$pS>_p
ApS>¡ vy$r_ep ApMu A¡L$ _p_y„ NpdXy„$ b_u NC R>¡ k¡V$_£guAp DÐkh_u `f„`fp kp\¡ DS>hZu õ\m¡ iZNpf¡gy„ _pspgh©n d|L$hp_p¡, _pspg_u
s\p A¡dp„ hk_pfp kp¥ L$p¡C dpÝedp¡_p bfpbf b„^b¡ksu \pe A¡ dpV¡$ QQ®_p iyc¡ÃR>p_p `Óp¡-L$pX®$ dp¡L$ghp_p¡ A_¡ A¡L$d¡L$_¡
ANrZs rhL$ë`p¡ \L$u A¡L$d¡L$_u kph AX$p¡AX$ kh£khp®Ap¡A¡ Cky_p¡ S>Þdqv$_ `Qukdu ky„v$f c¡V$ Ap`hp_p¡ kdph¡i \sp¡ lsp¡.
b¡ku Nep R>¡ Ðepf¡ s¡Ap¡ A¡L$ ìep`L$ DÐkh_p qX$k¡çbf¡ S> d_phhp_y„ W$fpìey„. Å¡ L¡$ A¡_u A¡L$gp Ad¡qfL$pdp„ S> _pspg hMs¡ ÓZ\u
^bL$pf _ Tug¡ A¡ i¼e S> _\u. bpü DS>hZu L¡$hu fus¡ L$fhu A¡_u `f s¡Ap¡ A„Ly$i `p„Q L$fp¡X$ kpQp„ _pspgh©n h¡Qpe R>¡.
`qfbmp¡ D`fp„s `Z DS>hZu dpV¡$_y„ L$p¡C `Z _ fpMu i¼ep. dÝeeyNdp„ Ap[õsL$p¡ _pspg Ad¡qfL$pdp„ _pspgh©n DNpX$_pfp 21,000
blp_y„ - L$pfZ `L$X$u g¡hp_y„ dpZk_¡ Ndsy„ `f `l¡gp„ QQ®dp„ âp\_pdp„ cpN sp¡ g¡sp, `Z ìe[¼s -k„õ\p R>¡. Ap h©n h¡Qpe A¡_p 15
lp¡e R>¡. `R>u v$pê$ A_¡ rhrh^ hp_Nu_u M|b S> sp¡ap_u hj® `l¡gp„ A¡ fp¡`pey„ lp¡e R>¡. N°uk A_¡
fkâv$ lL$uL$s A¡ R>¡ L¡$ Cky rÀõs_p `©Õhu `pV$} fpscf Qpgsu. h^ydp„ rcMpfu L¡$ friep_p„ Ap¡\p£X$p¡¼k QQp£ ApS>¡ `Qukdu
`f_p ApNd_ `|h£ `Z gp¡L$p¡ riepmp¡ A¡_p rhÛp\}_¡ "N¡fipk__p cNhp_' b_phpsp¡. qX$k¡çbf\u 13 qv$hk dpV¡$ _pspg DS>h¡ R>¡.
kp¥\u h^y W„$X$p õsf¡ `lp¢Q¡ Ðepf¡ fÅ-Ry>Ë$u- Nfubp¡ îud„sp¡_p O¡f¡ S>C î¡›$ Mp¡fpL$ A_¡ _pspg "A¡r`a_u' L¡$ "V²$u qL„$Ák X¡$' `Z L$l¡hpe
DS>hZu_u dÅ dpZsp lsp. õ¾¡$[ÞX$_¡rhep_p ifpb dpNsp. 17du kv$udp„ eyfp¡`dp„ ^prd®L$ R>¡.
_p¡k® gp¡L$p¡ 21du qX$k¡çbf\u ÅÞeyApfu_p ky^pfp_p hpefpA¡ _pspg_u DS>hZu_u sfpl kpëh¡i_ Apd} kpÞV$p ¼gp¡T_p h¡idp„
A„s ky^u gp„bp \sp S>sp qv$hk A_¡ h^sp bv$gu _pMu. 1645dp„ Ap¡rghf L$p¡dh¡g õhe„k¡hL$p¡_¡ apmp¡ DOfphhp i¡fudp„ dp¡L$g¡ R>¡.
S>sp k|e®âL$pi_¡ h^phsp. qX$k¡çbf_p¡ A„s A_¡ buÅ L$Ë$f rÀõsuA¡ _pspg_u DS>hZu Ap â\p A¡Z¡ 1890\u iê$ L$fu lsu.
cpN gNcN ApMp eyfp¡`dp„ DS>hZu dpV¡$_p¡ fv$ L$fu. A¡ `R>u gp¡L$p¡_u Å¡fv$pf dpNZu_¡ kp¥\u h^y â¿eps f¡C_X$uAf fyX$p¡ëa fp¡bV®$
î¡›$ kde lsp¡. A¡ hMs¡ OZp„ âpZuAp¡_u L$pfZ¡ Qpëk® buÅ_¡ s¿s `f `pR>p b¡kpX$pep A¡g. d¡_u 1939_u L$ë`_p_y„ `qfZpd lsy„.
L$sg \su, S>¡\u A¡d_¡ riepmpdp„ MhX$phhy„ _ A_¡ gp¡L$râe fÅ `pR>u iê$ \C. dp¡ÞV$Np¡d¡fu hp¡X®$ qX$`pV®$d¡ÞV$ õV$p¡fdp„ gp¡L$p¡_¡
`X¡$. hj®dp„ A¡ kde¡ S> kp¥_¡ spSy>„ dp„k dmsy„. IÁg¡ÞX$\u 1620dp„ Ad¡qfL$p Ne¡gpAp¡ ApL$j®hp Ål¡fMbf gM_pfpA¡ A¡ A„N¡ L$rhsp
ifpb A_¡ rbef `Z Ðepf¡ s¥epf \C S>sp¡. sp¡ A¡V$gp ê$qY$Qyõs lsp L¡$ Apf„c_p„ hjp£dp„ `Z gMu lsu. ApS>¡ sp¡ _pspg rhðcfdp„
S>d®_udp„ riepmp_u A^hÃQ¡ gp¡L$p¡ Ðep„ _pspg_u fÅ `Z _lp¡su. bp¡õV$_dp„ sp¡ L$fp¡X$p¡ X$p¡gf_u D\g`p\g L$fsp¡ A¡L$ kp¥\u
cNhp_ Ap¡X¡$__¡ `|S>sp. Ap qv$hkp¡dp„ 1659\u 1681 ky^u _pspg_u DS>hZu dlÒh_p¡ ìep`pfu DÐkh `Z b_u Nep¡ R>¡.
ApL$pidp„ rhlfsp Ap¡X¡$__u Map _S>f\u N¡fL$pev$¡ Ål¡f \e¡gu. Å¡L¡$ S>¡çk V$pD_ gp¡L$p¡_p DÐkpl-Dd„N V$p¡Q `f `lp¢Q¡ R>¡.
bQhp s¡Ap¡ h^y kde Ofdp„ fl¡hy„ `k„v$ L$fsp. k¡V$gd¡ÞV$dp„ _pspg_u DS>hZu Dd„N\u A_¡ ìephkpreL$-L$p¥Vy„$rbL$ k„b„^p¡_¡ `Z W$uL$ W$uL$
fp¡ddp„ L©$rj_p v$¡h k¡V$_®_p dp_dp„ k¡V$_£guAp_u Ahfp¡^ hNf \su lsu. Ad¡qfL$p_u ¾$p„rs `R>u `p¡jZ dm¡ R>¡. dpZk_¡ ìe[¼sNs A_¡
fÅ d_phpsu. A¡ A¡L$ drl_pdp„ Nygpdp¡ dprgL$ _pspg krls IÁg¡ÞX$_u `f„`fpAp¡ bpSy> `f kpd|rlL$ DS>hZu Nd¡ R>¡.
b_sp s\p ^„^p A_¡ ipmpAp¡ b„^ fl¡sp„, S>¡\u a¢L$pC NC lsu. `R>u sp¡ _pspg_u v$¡iìep`u `fdi[¼s_u h„v$_p L$fhp L¡$ A¡_u Ly$×rô$\u
kp¥ DS>hZudp„ Å¡X$pC iL¡$. fÅ R>¡L$ 1870dp„ Ål¡f \C lsu. 19du bQhp iê$ \e¡gp ^prd®L$ DÐkhp¡ ìep`L$ kdpS>
ApL$fp riepmp_p qv$hkp¡dp„ fp¡d_p¡ kv$u ky^u Ad¡qfL$phpkuAp¡A¡ _pspg_¡ kp\¡ Å¡X$pC ¾$di: ×Y$ A_¡ h¥rhÝekcf `f„`fp
Sy>h¡_pguAp `Z DS>hsp, S>¡dp„ fp¡d_p„ A`_phu _lp¡su. 19du kv$u_p buÅ-ÓuÅ b_u füp R>¡. dpZk_¡ Ap„sqfL$-bpü gpc
k„sp_p¡- c|rd`yÓp¡_y„ blºdp_ \sy„. cÖ hN®_p v$peL$pdp„ A„N°¡S> g¡ML$ Qpëk® qX$L$^k¡ "q¾$kdk dm¡, L$iy„ _½$f ^dp®QfZ L$ep®_p¡ Ap_„v$ dm¡
gp¡L$p¡ h^pfpdp„ rd\°p_p¡ S>Þdqv$_ `Z DS>hsp. L¡$fp¡g' _pd¡ rQf„Æh L$\p î¡Zu gMu. A¡dp„ A_¡ k„sp¡j kp\¡ Æh_ ApNm h^pfhp_y„ cp\y„
A`fpS>¡e k|e® cNhp__p dp_dp„ A¡ `Qukdu v$p__p¡ drldp Nhpep¡ s\p kdN° dp_hÅs dm¡ A¡ S> sdpd ^prd®L$-kpdprS>L$ DÐkhp¡_y„
qX$k¡çbf¡ DS>hZu \su. dpV¡$_u kv¹$cph_p `f Mpk cpf d|L$pep¡, A¡_u L$v$pQ d|m gÿe lp¡e R>¡.
rÀõsu ^d®_p„ Apf„rcL$ hjp£dp„ CõV$f IÁg¡ÞX$dp„ A_¡ Ad¡qfL$pdp„ ìep`L$ Akf `X$u. (kpcpf : dy„bC kdpQpf) n
KutchGurjari.org